జమ్మలమడుగు (Jammalamadugu) పట్టణం

జమ్మలమడుగు (Jammalamadugu)

జమ్మలమడుగు (ఆంగ్లం: Jammalamadugu, ఉర్దూ: جمّلمڈوگ) , వైఎస్ఆర్ (కడప) జిల్లాలోని ఒక ప్రముఖ పట్టణం. ఇది పెన్నా నది తీరాన ఉన్న ఒక మండల కేంద్రం, అసెంబ్లీ నియోజకవర్గ కేంద్రం మరియు రెవెన్యూ డివిజన్ కేంద్రం. జమ్మలమడుగు పాలన పురపాలక సంస్థ పరిధిలో జరుగుతుంది.

పేరు వెనుక కథ : 

జమ్ము (చెమ్మ నేలల్లో ఎక్కువగా పెరిగే ఒక గడ్డి రకం) చెట్లు అధికంగా మడుగు ప్రాంతం కావడంతో ఈ ప్రదేశానికి జమ్మలమడుగు అనే పేరు వచ్చింది. (ఆధారం : డా .  కేతు విశ్వనాథరెడ్డి గారి రచన : కడప ఊర్లు – పేర్లు)

జమ్మలమడుగుకు సంబంధించి  జంబుల మడుగు, జమ్బులమడుగు,  జంబల మడుగు, జంబుల మడువు, జమ్ముల మడుగు, జమ్ముల మడక అనే పేర్లు కూడా మెకంజీ కైఫీయత్తులలో కనిపిస్తాయి.

“జమ్మల” అంటే నక్కలు, “మడుగు” అంటే నదిలో మడుగు. నక్కలు నీళ్లు తాగేందుకు వచ్చే మడుగు ప్రదేశం కావడం వల్ల ఈ పేరు వచ్చినట్లు చెబుతారు. (ఇది వాడుకలో ఉన్న కథనం, దీనికి సంబంధించిన ఆధారాలు ఏమీ లేవు)

చరిత్ర

బ్రిటిష్ కాలంలో జమ్మలమడుగు పరిపాలనా కేంద్రంగా ఉండేది. ఇది కడప జిల్లాలో హిందూ-ముస్లిం ఐక్యతకు నిదర్శనంగా నిలిచింది.

కడప జిల్లాకు చెందిన వైఎస్ ముఖ్యమంత్రిగా ఉండిన 2005లో, ‘జమ్మలమడుగు’ పట్టణ పంచాయితీ నుండి పురపాలక సంస్థగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.

భౌగోళికం

• అక్షాంశ – రేఖాంశ: 14°51′N, 78°23′E
• ఎత్తు: సముద్ర మట్టానికి 184 మీటర్లు
• పట్టణ విస్తీర్ణం: 24.83 చ.కి.మీ
• వ్యాసార్థం: సుమారు 2.8 కి.మీ
• నదీ తీరము: పెన్నా నది

జనాభా

2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, జమ్మలమడుగు పట్టణ జనాభా 46,069.

పర్యాటక ప్రదేశాలు

ఆధ్యాత్మికం:

• నారపురం వెంకటేశ్వర స్వామి ఆలయం – తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానాల పరిపాలనలో ఉన్న ప్రముఖ ఆలయం.
• శ్రీ రంగనాథ స్వామి ఆలయం – శిల్పకళకు ప్రసిద్ధి.
• హజరత్ సయ్యద్ షా గూడు మస్తాన్ వలి (Hazrat Syed Shah Gud Mastan Vali) దర్గా

సమీప ప్రదేశాలు:

• గండికోట – “ఇండియన్ గ్రాండ్ క్యానియన్” అని పేరు, జమ్మలమడుగు నుండి 15 కిమీ.
• మైలవరం డ్యాం – 9 కిమీ దూరంలో, పెన్నా నదిపై నిర్మించబడిన డ్యాం.
• దానవులపాడు జైన ఆలయం – 8వ శతాబ్దానికి చెందిన ఆలయం, జమ్మలమడుగు నుండి 7 కిమీ దూరంలో.
• పెద్దముడియం  – చాళుక్య రాజ్య స్థాపకుడైన విష్ణువర్ధనుడి జన్మస్థానం. ఈ వంశం దక్షిణ భారతదేశ చరిత్రలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించింది.

ప్రధాన ప్రాంతాలు

• ముద్దనూరు రోడ్
• ప్రొద్దుటూరు రోడ్
• గాంధీ బజార్
• న్యూ హౌసింగ్ బోర్డు కాలనీ
• రాజీవ్ గాంధీ కాలనీ

విద్యా మరియు వైద్య సదుపాయాలు

పట్టణంలో ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల, ప్రైవేట్ పాఠశాలలు, జూనియర్ కళాశాలలు ఉన్నాయి.  ప్రభుత్వ మరియు ప్రైవేట్ ఆసుపత్రులు ఉన్నాయి.

రవాణా

జమ్మలమడుగు జాతీయ రహదారి 67పై ఉంది. ఆటోలు, బస్సులు, రైల్వే స్టేషన్ ద్వారా ఇతర ప్రాంతాలకు చేరవచ్చు.

వాతావరణం

• ఎండాకాలం ఉష్ణోగ్రత: 30°C – 44°C
• చలికాలం ఉష్ణోగ్రత: 21°C – 30°C
• సగటు వర్షపాతం: 695 మి.మీ
• సందర్శించదగిన కాలం: ఆగష్టు – ఫిబ్రవరి